Deniz Neden Tuzludur?
Yer yüzünün yüzde yemişlik kısmı su ile kaplı olup bu sulardaki tuzluluk oranı %3,5 olarak ifade edilir. Oransal olarak bakıldığında bu tuz oranı dünya yüzeyinin hepsini 150 metre kalınlığa sahip bir tabaka ile kaplamaya yetecek kadardır. Peki, neden okyanus ve deniz suları tuzludur?
Denizler ve okyanuslar içinde bulunan tuzu kayaçlardan almaktadır. Basit bir su döngüsü ile ifade edilen tuzluluk durumu yağmur suyunun tatlı su şeklinde yeryüzüne inmesiyle birlikte başlar. Yere düşen yağmur suyu topraktan ve kaya boyunca süzülerek ilerler. Denize düştüğünde ise ayrışma ve çözülme işlemlerinin ardından geriye sadece tuz kalacaktır. Tuzlu su, su yatakları ve nehirlerde birikerek denize indiğinde su miktarının artmasıyla birlikte tuzluluk oranı da hissedilir seviyede olmaktadır.
Deniz Suyu Nasıl Tuzlu Olur?
Deniz suyunun tuzluluğu belli bir döngünün sonucudur. Buna göre ilk olarak Güneşten genel enerjiyle birlikte saf su buharlaşarak atmosfere yükselir ve burada çözünmüş iyonlar suyun içerisinde kalır. Bu buharlaşma miktarının artmasıyla okyanuslardaki ve denizlerdeki tuz yoğunluğu da artacaktır.
Denizlerdeki tuzluluğun diğer bir sebebi ise su altında bulunan volkanlar olarak ifade edilir. Burada su magmanın yapısında yer alan ve eriyik halde bulunan kayaçlarla etkileşime girer. Bu şekilde tuz ortaya çıkmaktadır. Buna ek olarak nehirler ve akarsular yoluyla denize taşınan iyonların önemli bir bölümü de denize inmekte ve bu iyonların bir bölümü denizdeki canlılar tarafından kullanılıp diğer bir kısmı ise tuz olarak deniz suyun karışmaktadır.
Ülkemizde Deniz Suyu Tuzluluğu
Okyanus ve deniz suyunun tuzluluğu bilim insanları tarafından ele alınan konulardan biridir. Bu suların tuzluluk oranı bölgeden bölgeye farklılık göstermektedir. Ülkemiz ele alındığında Akdeniz’deki tuzluluk oranı Karadeniz’e göre biraz daha fazladır. Bu durumun sebebi sıcaklık ile ilişkilendirilir. Deniz suyu yüksek sıcaklıkta buharlaşır ve çözünmeyle birlikte denizdeki tuz oranı da artacaktır. Karadeniz gibi bu durumun daha az yaşandığı bölgelerde buharlaşma azdır, yağmur çok fazladır ve ırmaklar diğer bölgelere kıyasla sayıca daha çoktur. Bu özellikler sebebiyle tuzluluk oranı Karadeniz’de daha düşük seviyededir.
Okuyucularımızdan gelenler
Önceki Yazı
