Tramola
Tramola rüzgarın üzerine doğru dönüş olduğu için, tekne tam rüzgarı baş tarafından aldığı anda yelkenler üzerinde kuvvet üretilemeyecek ve tekne yavaşlayacaktır. Rüzgara karşı baş verme durumunun uzun sürmesi durumunda tekne iyice yavaşlayacak ve dönüş yapacak hızı kalmayacaktır. Üzerinde dönüş için hızı kalmayan teknenin altından su akmıyor demektir ki bu durumda ne kadar dümen hareketi yapılırsa yapılsın dümen fonksiyonunu yerine getiremeyecektir. Bu durum hiç istenmeyen bir durumdur çünkü tekne hakimiyeti kaybolmuş olur. Buna kör tramola adı verilir.Bir süre sonra baş taraftan gelen rüzgar tekneyi beklettikten sonra istediği tarafa döndürecektir. Bu duruma düşmemek için bazı püf noktaları bilmemiz gerekmektedir. Aksi taktirde özellikle hafif havalarda doğru ve tam tramola yapamayız.
Tramolada dümenci
Rüzgarın üzerine yapılan, yani tramola dönüşünde ‘’tramola’’ komutunu dümenci vermelidir. Tramola dönüşü yapılmadan önce yelkenler doğru çalışmalı ve teknenin üzerinde dönüşe yetecek kadar hız olmalıdır. Birinci koşul olan yelkenler terslemiyorsa ve ön yakadaki tüycükler paralel uçuyorlarsa, yelken üzerindeki hava akışının tam olduğu anlaşılır ve dümenci, ekibine tramola komutunu verebilir. Tramola ne çok hızlı ne de çok yavaş olmalıdır. Dümencinin çok yavaş tramola atması, teknenin hızını bitireceği için tekne rüzgara karşı dönüşünü tamamlayamaz ve tersleyen yelkenler ile beklemek durumunda kalır. Tramolanın çok hızlı olması ise ekibin o hıza yetişememe olasılığının yanında dümencinin de hakimiyeti kaybetmesine yol açabilir. ( yarışan ekip ve yelkenciler konumuz dışındadır.)
Not : Dümenci, tramolayı yelkenler, doğru çalışırken ve ortalama hızla yapmalıdır.
Tramolada ekip
Dümencinin ‘’tramola’’ komutunu alan ekip, hazırlıklara başlamalıdır. Tramola komutu alınır alınmaz harekete geçmek erken ve yanlış olacaktır. Yelkenleri kullanan ekip üyeleri bulundukları yelkene göre görev yapacaktırlar.
Ana yelkenci
Tramola’da yelkenler tersten rüzgarı alacak ve ters taraftan dolacaktır. Yelkenlerin çalışma açısı değişmeyecektir. Teknemizin kontrası değişecektir. Ana yelkenin alt yaka kısmına bumba bağlı olduğu için, ana yelken tramola sırasında herhangi bir müdahaleye gerek kalmaksızın yer değiştirebilecektir. Sert havalarda tramola dönüşü tamamlandıktan hemen sonra tekrar ivmelenmeye çalışan yelkenli aniden yatabilir. Bu durumu engellemek için ana yelken iskotasını boş koymalı ve ana yelkenin tam çalışmasını engelleyebilir, böylece tekne aniden yatmamış olur.
Cenovacı
Cenovanın alt yakasında bumba gibi bir parça olmadığı için cenova çift iskota ile kontrol edilir. Sancak ve iskele taraflardaki iskotalar rüzgarın geldiği yöne göre devamlı kontrol edilir. Tramola sırasında yelkenler yön değiştirecekleri için cenovanın rüzgar altı iskotası boşlanmalı ve dönüş sırasında rüzgar üstü iskotası alınmalıdır. Bu işlem tekne başını tam rüzgara karşı verdiğinde yapılırsa dönüşe yardımcı olunmuş olur. Tramola komutunu alır almaz, üzerinde yük olan cenovanın rüzgar altını boşlamamız durumunda yelkenler boşalacak ve tekne daha dönmeye başlamadan hızını azaltacaktır. Bunu önlemek için tam rüzgarın baş taraftan gelmesi halinde cenova iskotaları değiştirilerek, yelkenler yer değiştirmelidir.
Küçük teknelerde
Boyutları yaklaşık 7 metre ve altındaki teknelerde tramolada yer değiştirme zamanı nispeten önemlidir. Tramola dönüşü başladıktan sonra tam yelkenler rüzgarı karşıdan alarak terslediklerinde ekip yer değiştirmelidir. Özellikle sert havalarda teknenin başı rüzgara bakmadan ekibin karşıya geçme durumunda tramola atmak çok güç olur.
Ateş Akdoğan© Copyright