Ülkemizde Tüketebileceğiniz Balık Çeşitleri ve İsimleri; Ülkemiz kebaplardan salatalara, tatlılardan çorbalara kadar lezzetli yemeklerin kaynağıdır. Ayrıca üç yönden denizlerin olduğu ülkemizde, hepsi birbirinden çok daha iyi olan deniz ürünleri damak tadı haritamızda önemli bir yere sahiptir. Balık tutkunları, Türkiye’yi ziyaret ettiğinizde hangi balığı denemeniz gerektiğini ve nerede denemeniz gerektiğini biliyor musunuz?
Ülkemizde Tüketebileceğiniz Balık Çeşitleri ve İsimleri
Türkiye’de balık mevsimi başlıyor, birbirinden lezzetli balık türleri yakalanıyor. Bu balıkların lezzetli olmasının birçok nedeni var. Karadeniz’de avlanan balıkların hem besleyici hem de lezzetli olmasını sağlayan en önemli etken onları çevreleyen akarsular ve akarsulardır. Bu nehirlerde balıkları beslemek için yetiştirilen plankton, balığın besin değerini artırır.
Ülkemizdeki balık çeşitleri isimleri ve boyutları ile yüzlerce başlıkta anlatılmaktadır. Ancak bazı balık türleri yemek için güvenlidir, bazıları ise sağlığınıza zarar verebilir. Bunu anlamak için balıkları güvenilir bir kaynaktan temin etmek ve balığınızı dikkatli seçmek çok önemlidir.
Omega, protein ve mineral yönünden zengin balık çeşitleri, tüketildiğinde yemeklere eklenebilir. Gıda maddesi olarak kullanıldığında taze olması, besin değeri en yüksek ve Türkiye sularından yakalanan lezzetli balıkların olması tavsiye edilir. Taze balık tüketiminin sağlığa sayısız faydası vardır.
Bu yazımızda balık tüketenler için faydalı olabilecek balık çeşitleri ve özellikleri hakkında bilgi vereceğiz. Size en lezzetli ve faydalı balık türlerini ve isimlerini anlatabilecek kişiler, aradıkları birçok bilgiyi bu parçadan alabilirler. Açık ve kıyı sularında beslenen balıklar hakkında daha fazla bilgi edineceğiz.
Çipura (Çipura)
Ülkemizde tipik olarak Akdeniz ve Ege kıyıları gibi bölgelerden avlanan bu lezzetli balık, ağırlığı nedeniyle en lezzetli seçeneklerden biridir. Ağırlığı yaklaşık 180 gram olan çipuraya “lidaki” denilmektedir. 200 gramın üzerindeki Lidakis, Çipura olarak da bilinir. Akdeniz kıyılarında tatilinizin ortasında hemen hemen her balıkçıda tipik olarak pişirilen çipurayı görme şansınız var. İstanbul’da pek çok balıkçı ile çok büyük miktarlarda olmasa da zaman zaman Karadeniz’de yakalanan çipurayı örneklemek mümkündür.
Hamsi
Karadeniz’le bağlantısı ile anılan hamsi, Türkiye’de deneyebileceğiniz en iyi deniz ürünlerinden biridir. Kızarmış, buğulanmış veya kızartılmış veya ızgara gibi çeşitli şekillerde servis edilen hamsileri ve hatta pilavı Boğaz’da saklama imkânı vardır. Ancak birçok kaynağa göre bu hamsiler Karadeniz’de yakalananlardan daha büyük ve daha az lezzetli. Aralık-Ocak aylarında en iyi hamsileri tadabilirsiniz. Trabzon, kuşkusuz birçok farklı hamsi çeşidini deneyimlemek ve her birini tatmak için kafanızı değiştirmek için en uygun şehirlerden biridir.
Levrek
Yaz sıcaklarında taze tadılabilecek en iyi deniz ürünlerinden biri levrektir. Akdeniz, Karadeniz ve Ege kıyılarından yakalanan levrek, az yağlı eti ve lezzetli lezzetiyle ünlüdür. Denizaşırı ülkelere, özellikle Avrupa ülkelerine gönderilen, tuzla pişirilmiş, ızgara ve buharda pişirilmiş levrek çeşitleri burada, Türkiye’de sevilir. Mayıs-Eylül sonu arasındaki dönem levrek için ideal dönemdir.
İskorpit
İskorpit balıklarının kırmızı tonu diğerlerinden farklıdır. Ve akrep balığının tadı da rengiyle birebir aynıdır. Akrep balığı, levrek veya çipura kadar yumuşak olmasa da lezzet açısından hiçbir sıkıntısı yoktur. Dış yüzeyini kaplayan dikenler nedeniyle yakalanması durumunda dikkatle tedavi edilmesi gereken akrep, bu alanda ihmal edilirse kızarıklığa neden olabilir. Tipik olarak kumlu alanlarda saklanabilen akrep çorbası, güveçten yapılan, buğulama ve fileto ızgarası ile ünlüdür. Ülkemizde akrep balığı hem Akdeniz’de hem de Karadeniz’de avlanmaktadır.
Barbunya
Barbunya olarak da bilinen barbunya, kırmızı tonu ve sarı yüzgeç görünümü ile diğer balıklardan ayrılan bir türdür. Balığı, tipik olarak 17-20 santimetre olan ve tezgâhlarda kırmızıya benzer pembe renkli bir renge sahip olan boyutundan tanıyabilirsiniz. Levrek, çipura ve barbunya gibi büyük balıkları seviyorsanız, sizin için en iyi seçenek olmayabilir, ancak salata ve atıştırmalıklarla denemeye karar verirseniz ve yaptığınız için mutlu olursunuz. Ilık veya ılık okyanuslardan alınan barbunya balıkları, kumlu ve dipleri çamurlu yerine kumlu alanlarda bulunur.
Kalkan
Yassı balık kalkanı sadece tadıyla değil görünüşüyle de bambaşka bir türdür. Gözleri vücudunun solunda yer alan kalkan, derin denizde bulunur ve en az bir metre uzunluğunda olabilir. Kalkan genellikle tavada pişirilir ve ülkede en çok aranan balıklar arasındadır. Diğer balıklara göre daha pahalı olan kalkan balığını birçok balıkçı işletmesinde tatmak mümkündür. Kalkanı kendi başınıza pişirmeyi düşünüyorsanız, pişirmeden önce yüzeyin dışındaki düğmeleri çıkardığınızdan emin olun.
Lüfer
Lüfer keskin dişleri ile ünlüdür, misinayı kıracak kadar keskin “denizlerin kraliçesi” olarak da adlandırılır. Adından da anlaşılacağı gibi lüfer, tadıyla parlak nesneleri çeker. Bu nedenle cilalı yemler lüfer avlanırken en popüler seçimdir. Lüfer, defneyaprağı, lüfer kanatları, lüfer iri lüfer veya kofana gibi isimlerle anılırlar, balığın boyutuna göre her türün lüferi daha iyi ve daha çekicidir. Boğaz’da ve ülkemizin birçok yerinde ve özellikle iki kıtayı birbirine bağlayan İstanbul’da tipik olarak yakalanan bu lezzetli lüferin tadını çıkarabilirsiniz.
İstavrit
İstanbulluların çok sevdiği bir balık türüdür. Av mevsimi yaklaşırken uskumru yemeye başlamanın zamanı geldi. Marmara’da amatör balıkçıların yakaladığı küçük boyutlu istavritlere kısır denir. Daha büyük türler Karadeniz’de bulunabilir. İstavrit için en yoğun ve lezzetli mevsimlerden biri Kasım-Şubat ayları arasında gerçekleşir ve tipik olarak pişirilir ve tavada kızartılır. Özellikle Marmara balıkçılığında balıklar yaz aylarında yakalanır. Balık türleri, Karadeniz’in yanı sıra Marmara’nın yanı sıra ‘nde de avlanmaktadır. Küçük bir balık olduğuna inanılsa da, aşırı hoşgörülü bir balık olarak kabul edilebilir. Ülkede trolle avlanan en büyük istavrit 9 kilogramağırlığında ve 200 gram ağırlığındadır.
Palamut
Kasım-Aralık ayları arasında bol miktarda bulunan Palamut, en uygun fiyatlı balık türleri arasındadır. Tava yağlı olabilir, ancak fırınlanabilir veya ızgara yapılabilir. Uskumru ve ton balığı familyasından gelen palamut, çingene olarak da bilinir ve ortalama 20-30 cm uzunluğa sahiptir. Akdeniz gibi bölgelerin yanı sıra ülkemizde de Karadeniz’de bulunan bu lezzetli balık, dünyada Atlantik Okyanusu’nun birçok yerinde bol miktarda bulunur. Palamut balığı, kış aylarında göç eden ve uzun göçlere maruz kalan, yemesi popüler bir balıktır.
Mezgit
Tavukla olan benzerliği nedeniyle dikkat çeken mezgit balığı, çocukların da severek yediği bir balık türüdür. En bilinen tava. Ayrıca fileto şeklinde de hazırlanabilir. İçine mısır unu batırılarak da yapılır. Ortalama 20-40 cm boyundadırlar. Karadeniz ve Marmara suları gibi alanlarda bol miktarda bulunurlar. Denizde yaklaşık 40 metre derinlikte bulunan balık, yüzeydeki küçük balıklar tarafından avlanır ve beslenmek için bulundukları suyun üzerine çıkar.
Torik
Türkiye’de Marmara ve Karadeniz’de olduğu gibi Akdeniz’de de görülen halk arasında palamut balıklarının en büyüğüdür. Nispeten kısa sürede büyümesi nedeniyle konserve balıkçılığında sıklıkla kullanılan boyutu 1 metreye kadar büyüyebilir. Lezzetli bir balık olduğu için yıl boyunca sıkça yenen bir türdür. Mayıs ayında başlayan torik mevsimi, Ağustos ayında başlayan bir aydır.
Sardalya
Kuzey Ege’de avlanan sardalya, Türkiye’de bulunan en lezzetli ve ucuz deniz ürünleri arasındadır. Sürüde bulunan balık, hamsinin en yakın akrabalarından biri olarak kabul edilir. Konservesi ile ünlü bir balık olan sardalya, balıktan yağ ve balık unu üretiminde de önemli rol oynar. Bu türle ilgili gerçeklerden birkaçı, Akdeniz’deki sardalyaların 15 ila 20 santimetre, okyanuslardakilerin ise 30 santimetre olmasıdır. Türkiye’de bol miktarda bulunan bu balık türü özellikle İspanya, Malta ve Portekiz’de çok sevilmektedir. Bu balığın ızgarası, kâğıttan yapılan kebapları, haşlaması çok lezzetli.
Uskumru
Akdeniz’de olduğu gibi ülkemizde de Akdeniz ve Karadeniz’de Akdeniz’de ve dünyada Kuzey Atlantik Okyanusu’nda bol miktarda bulunan uskumru, en popüler sokaklar arasında yer alan balık ekmeğinin ana maddesidir. Çok miktarda omega 3 içeren balıklar, uzun bir gövdeye ve uzun bir buruna sahiptir. 3,2 kg aralığında maksimum ağırlığa ulaşabilen bu lezzetli balığın boyu ortalama 30 santimetre civarında olabilmektedir. Uskumru yağlı yapısı nedeniyle Kasım ve Aralık aylarında yemek daha mantıklıdır.
Mercan Balığı
Ülkemiz okyanuslarında bulunan mercan balığı, pişirilip fırınlandıktan sonra lezzetli bir yemeğe dönüşen balık çeşitleri arasında yer almaktadır. Tadı lezzetli, rengi pembemsi ve yumuşak eti olan bu balık. 90 cm uzunluğa ulaşabilen mercan yağlı bir balık değildir, sıkı bir diyet uygulayan kişiler için mükemmel bir seçimdir. Hafif lezzetini sevenler tarafından tekrar tadına bakılan balığın buharda pişirilip salata ile servis edilmesi ve unutulmaz bir yemeğin tadına varılması mümkündür.
Dil Balığı
Ege ve Akdeniz’de bol olan bol olan tırtıl, Akdeniz ve Ege bölgelerinde bol olan, yılın her döneminde tüketilen lezzetli ve besleyici bir balıktır. Simetrik görünümü ve açık kahverengi tonlarıyla dikkat çeken tabandır. Tek balığın bir diğer dikkat çeken yönü ise kamufle olabilen birkaç tür arasında yer almasıdır. Çok hareket kabiliyeti olmayan tek balıkların hareket kabiliyeti çok kısıtlıdır. Bu türle ilgili en saçma söylenti ise dil balığı yiyenlerin daha güçlü bir sesle konuşabildiğidir. Fırınlanmış, ızgara veya buğulanmış hepsi harika.
